Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2011

Επικίνδυνα ψάρια «μετανάστες» στις ελληνικές θάλασσες


Η μεγαλύτερη μετανάστευση θαλάσσιων ειδών που έχει γίνει εδώ και δύο εκατομμύρια έτη συντελείται στις μέρες μας σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών σε συνεργασία με 17 ακόμα ινστιτούτα δέκα ευρωπαϊκών κρατών. Φαίνεται λοιπόν πως η Μεσόγειος και, αναπόφευκτα, οι ελληνικές θάλασσες, μεταμορφώνονται σταδιακά σε τροπική ζώνη καθώς εποικούνται από ολοένα και περισσότερα ξένα θαλάσσια είδη και φυτών.

Τόσο η άνοδος της μέσης ετήσιας θερμοκρασίας όσο και η σύγχρονη ναυσιπλοΐα έχουν οδηγήσει δεκάδες είδη από ωκεανούς, όπως ο Ατλαντικός, ο Ινδικός, ο Ειρηνικός κ.ά., να αναζητήσουν καταφύγιο στα ελληνικά νερά, αλλοιώνοντας τη βιοποικιλότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο πρώτος μετανάστης εμφανίστηκε στις ελληνικές θάλασσες το 1895. Από τότε μέχρι το 1980 ανιχνεύθηκαν 32 ξενικά είδη. Όλα τα υπόλοιπα έχουν καταγραφεί από το 1981 μέχρι σήμερα. Η πλειονότητα είναι μαλάκια (19,8%) και ψάρια (17,3%), ενώ ακολουθούν τα θαλάσσια σκουλήκια (16%), τα θαλάσσια φυτά (13.9%) και τα οστρακόδερμα (13,1%).

Το πλέον διάσημο, ίσως, από τα ξενόφερτα είδη είναι ο τοξικός για τον άνθρωπο λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus). Εισήχθη στη Μεσόγειο από το Σουέζ και πατρίδα του είναι ο δυτικός Ειρηνικός και ο Ινδικός. Στην Ελλάδα έχει εντοπιστεί σχεδόν σε όλο το Αιγαίο, από την Κρήτη και τη Ρόδο μέχρι τη Θάσο. Η κατανάλωσή του μπορεί να προκαλέσει παράλυση του νευρικού και αναπνευστικού συστήματος, ακόμη και τον θάνατο.

Το φυτό Asparagopsis armata είναι ένα θαμνοειδές κόκκινο φίκο. Διαθέτει προεξοχές σε σχήμα αγκίστρου που του επιτρέπουν να γαντζώνεται σε κινούμενα αντικείμενα. Κατάγεται από την Αυστραλία και, ενδεχομένως, τη Νέα Ζηλανδία και μεταφέρθηκε στη Μεσόγειο πάνω σε στρείδια μέσω των Στενών του Γιβραλτάρ. Δεν απειλείται από αρπακτικά ζώα και ο ρυθμός ανάπτυξής του είναι εξαιρετικά γρήγορος. Φυτοφάγοι οργανισμοί, όπως οι αχινοί, δεν είναι σε θέση να συμβαδίσουν με την ταχεία εξάπλωσή του και τείνουν να επιλέγουν άλλα είδη, θέτοντας έτσι την ενδημική χλωρίδα σε κίνδυνο.

Το ψάρι-κορνέτα (Fistularia commersonii), που μοιάζει με χέλι αλλά είναι ψάρι, προέρχεται από περιοχές του Ινδικού και του Ειρηνικού. Έχει εγκατασταθεί στο Αιγαίο σε περιοχές όπως ο Θερμαϊκός, ο Σαρωνικός, οι Κυκλάδες, τα νερά της Πελοποννήσου, της Λέσβου και της Δωδεκανήσου, επιφέροντας αρνητικές αλλαγές στη σύνθεση των αλιευμάτων.


Το ψάρι Siganus luridus εισήχθη στη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Συναντάται συνήθως σε ρηχά νερά, κοντά στον βυθό, αλλά σαν βρώσιμο είδος είναι συχνά δηλητηριώδες. Ενδημικό της Ερυθράς Θάλασσας, εμφανίστηκε για πρώτη φορά κατά μήκος των ακτών της Ανατολικής Μεσογείου το 1956. Προτιμά θερμά κλίματα και γι’ αυτό η αυξημένη παρουσία του στη Μεσόγειο δείχνει πως η θερμοκρασία της ανεβαίνει.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More